- Velo Baltica / EuroVelo 10 - Pomorze Zachodnie
- Velo Dunajec - Małopolska
- Wokół Zalewu Szczecińskiego - Pomorze Zachodnie
- EuroVelo 10 - Pomorskie
- Szlak wokół Tatr - Małopolska
- Szlak Doliny Baryczy - Dolny Śląsk
- Wiślana Trasa Rowerowa - Małopolska
- Kaszubska Marszruta - Bory Tucholskie
- Wiślana Trasa Rowerowa / EuroVelo 9 - Pomorskie
- Stary Kolejowy Szlak - Pomorze Zachodnie

Velo Baltica / EuroVelo 10 - Pomorze Zachodnie
Długość szlaku EuroVelo 10 biegnącego przez Pomorze Zachodnie ze Świnoujścia do Ustki liczy około 240 kilometrów. Do jego przejechania potrzeba 3-4 dni na rowerze. Najwięcej rowerzystów melduje się na trasie oczywiście latem - na podstawie wskazań kilku zamontowanych na trasie liczników można stwierdzić, że każdego dnia po zachodniopomorskim EuroVelo 10 jedzie nawet kilka tysięcy osób. Ale Velo Baltica może być także doskonałą inspiracją na długi weekend wiosną lub jesienią, a także na dwa zwykłe, dwudniowe weekendy podczas całego roku. Tu sprawdzą się dobre połączenia kolejowe, dzięki którym szlak można wygodnie podzielić na dwa dwudniowe etapy.

Prawdopodobnie najbardziej atrakcyjny odcinek szlaku Velo Baltica znajduje się za Kołobrzegiem. To przejazd po drewnianym pomoście między Morzem Bałtyckim a Solnym Bagnem, które jest częścią rozległego, podmokłego Ekoparku Wschodniego. Wsród innych takich pocztówkowych miejsc jest także kilkukilometrowej długości mierzeja między jeziorem Kopań a Bałtykiem, stanowiąca chyba najpiękniejszą formę geograficzną na szlaku EuroVelo 10. Wrażenie robi również killkusetmetrowa, drewniana kładka przy Dźwirzyńskiej Patelni, a także prawie 3-kilometrowa nowa droga rowerowa przed Międzyzdrojami. Wszystkie z tych miejsc to swoiste wizytówki EuroVelo 10, akcentujące przejeżdżane kilometry. (33)
Więcej: Velo Baltica, Pomorze Zachodnie

Velo Dunajec - Małopolska
Prace na szlaku rowerowym Velo Dunajec jeszcze trwają, ale już teraz nazywam tę trasę najpiękniejszą w Polsce. Start pod Tatrami w Zakopanem, meta nad Wisłą pod Tarnowem. A po drodze Nowy Targ i Gorce, efektowny przejazd brzegami Jeziora Czorsztyńskiego, malowniczy Pieniński Przełom Dunajca, nowoczesne rowerowe mosty przez Dunajec i Poprad, a wszędzie po drodze odizolowane od ruchu samochodowego odcinki nadrzecznych dróg rowerowych. Gdy zostanie ukończony, szlak Velo Dunajec prawdopodobnie dołączy też do grona najlepszych szlaków rowerowych w Europie. Obecnie po Velo Dunajec można wygodnie dojechać do Nowego Sącza - realizacja trasy do Tarnowa jeszcze trwa.

Velo Czorsztyn to krótka, około 30-kilometrowa trasa rowerowa wokół Jeziora Czorsztyńskiego, która może służyć za doskonałe wydłużenie jazdy po szlaku rowerowym Velo Dunajec. Pełną pętlę dookoła Jeziora Czorsztyńskiego można przejechać albo korzystając z połączenia promowego między Czorsztynem a Niedzicą, albo wydłużając ją nieco o trudniejszy odcinek w Pieninach. Spektakularne poprowadzenie dróg rowerowych wokół Jeziora Czorsztyńskiego sprawiło, że trasa rowerowa Velo Czorsztyn natychmiast stała się najpopularniejszą rodzinną trasą rowerową w Polsce i motorem rozwoju usług turystycznych dla gminy Czorsztyn - lokalnego samorządu, który był podmiotem budującym trasę. (32)
Więcej: Velo Dunajec, Małopolska

Wokół Zalewu Szczecińskiego - Pomorze Zachodnie
Długość pełnej pętli dookoła Zalewu Szczecińskiego i jeziora Dąbie to 296 kilometrów. Z tej liczby około 200 kilometrów to efekt pracy Pomorza Zachodniego, czyli jednego z zaledwie trzech województw w Polsce, które posiadają i realizują program budowy sieci turystycznych tras rowerowych. Reszta, czyli prawie 100 kilometrów, prowadzi po niemieckiej stronie, pokazując na kilku praktycznych przykładach, w jaki sposób Niemcy realizują turystykę rowerową w swoim kraju. Obydwie części połączone w jedną całość tworzą bardzo udaną propozycję spędzenia kilku aktywnych dni na rowerze na Pomorzu Zachodnim i w sąsiedniej Meklemburgii. I wcale nie musi to być propozycja wyłącznie na rowerowe lato - dobry dojazd pociągiem na różne etapy polskiej części pozwala widzieć w niej niezłą bazę do planowania całorocznych, jednodniowych lub weekendowych, aktywności.

Jadąc spokojnym, turystycznym tempem 300 kilometrów dookoła Zalewu Szczecińskiego i jeziora Dąbie przejechać można w 4-5 dni, a więc w nieco dłuższą majówkę lub przez połowę letniego, dwutygodniowego urlopu. Nieco przyspieszając i rezygnując z aktywności krajoznawczych, szlak rowerowy Wokół Zalewu Szczecińskiego można pokonać nawet w 3 dni lub krócej. A dzięki całkiem wygodnemu, całorocznemu połączeniu kolejowemu do Świnoujścia, położonego mniej więcej w połowie dystansu, szlak można podzielić na dwa wyjazdy w turystycznym tempie, którym poświęcić można zupełnie dowolne weekendy w roku. (32)
Więcej: Wokół Zalewu Szczecińskiego, Pomorze Zachodnie

EuroVelo 10 - Pomorskie
Popularny szlak rowerowy wzdłuż Morza Bałtyckiego, dotychczas funkcjonujący pod nazwą R10, zmienia się w EuroVelo 10. W ramach inwestycji prowadzonych przez nadmorskie gminy kilka odcinków otrzymało nowe, wygodniejsze nawierzchnie, a w niektórych miejscach zmieniono również oficjalny przebieg szlaku. Fragmenty prowadzące dotychczas przez znane, lecz niestety trudno przejezdne miejsca, zmieniono na odcinki przysparzające mniej emocji, ale wygodniejsze i możliwe do pokonania przez rodziny z dziećmi i osoby dysponujące mniejszą siłą fizyczną. Nowe, odświeżone warunki rowerowej podróży po pomorskim EuroVelo 10 zbliżają się nareszcie do takich, jakie oferują inne uznane szlaki europejskiej sieci EuroVelo.

Nawierzchnia na pomorskiej części EuroVelo 10 zmienia się kilkukrotnie, jednak cały czas mamy do dyspozycji dobre, twarde i szerokie nawierzchnie o naturalnym lub szutrowym charakterze. Wbrew krążącej opinii o dużej liczbie trudnych miejsc i dużej różnicy jakościowej pomiędzy EuroVelo 10 w Pomorskiem a Velo Baltiką na Pomorzu Zachodnim, obydwie części aż tak bardzo się nie różnią. Na pomorskim EuroVelo 10 wpadki z piaszczystymi miejscami miały miejsce między Gacią a Żarnowską, a także w lesie za Ulinią, jednak niemal wszystkie z tych utrudnień znikną w najbliższych latach podczas kolejnego etapu budowy Pomorskich Tras Rowerowych. (30)
Więcej: EuroVelo 10, Pomorskie

Szlak wokół Tatr - Małopolska
Gdyby nie Velo Dunajec, miano najpiękniejszego szlaku rowerowego w Polsce przypadłoby właśnie Szlakowi wokoł Tatr, czyli polsko-słowackiemu przedsięwzięciu, będącemu pierwszym rowerowym projektem w Polsce budowanym na taką skalę. Obecnie budowa szlaku po polskiej stronie została już ukończona, a stopniowo swoje odciniki oddają do użytku także Słowacy. Możemy więc spodziewać się, że wkrótce powstanie kolejna doskonała propozycja rowerowego wypoczynku na pełnej, kilkudniowej pętli. Trasa mojej wycieczki biegła najkrótszą możliwą pętlą wokół Tatr, po pierwszej części Szlaku wokół Tatr, poprowadzonej po nieczynnej linii kolejowej z Nowego Targu do słowackiej Trzciany.

Wycieczka szlakiem wokół Tatr to jedna z niewielu szans w Polsce na spróbowanie swoich sił na nieco bardziej wymagającej, górskiej trasie, choć - co jednych ucieszy, a innych zmartwi - wciąż nie będzie to wysoki poziom trudności. Jedynie przeprawienie się przez główny grzbiet Tatr w okolicach Zdziaru na pewno będzie wyzwaniem dla większości podróżujących, bez względu na kierunek jazdy. Szlak wokół Tatr może być też okazją do pierwszej zagranicznej wyprawy rowerowej - bez względu na wybrany wariant, większość trasy przebiegać będzie po obszarze Słowacji. Warto pamiętać, że podczas gdy większość trasy po polskiej stronie biegnie po łatwych, przyjemnych drogach rowerowych i spokojnych lokalnych szosach, na Słowacji szlak zjeżdża na uczęszczane drogi publiczne. (29)
Więcej: Szlak rowerowy wokół Tatr, Małopolska

Szlak Doliny Baryczy - Dolny Śląsk
Spośród szlaków rowerowych Dolnego Śląska najwięcej atrakcji i miejsc do zobaczenia, przy jednocześnie dużym udziale bardzo dobrej infrastruktury rowerowej, znajduje się na Szlaku Doliny Baryczy. Szlak ma swój początek w Odolanowie niedaleko Milicza, a koniec w Wyszanowie koło Głogowa, niewielkiej wsi położonej przy ujściu Baryczy do Odry. To łącznie około 140 kilometrów jazdy przez Dolnośląską Krainę Rowerową z głównymi przystankami w Miliczu i Żmigrodzie. Szlak znakowany jest znakami w kolorze pomarańczowym i poza “europejską", drogą rowerową Szurkowskiego wokół Milicza ma dość standardowe nawierzchnie - prowadzi mało uczęszczanymi drogami publicznymi, niezłej jakości drogami leśnymi i polnymi.

Na całej długości biegnie równolegle do Baryczy, choć szkoda, że ani razu bezpośrednio wzdłuż jej brzegu. Zamiast tego na różnych etapach podróży przecina Barycz po mostach i jazach. Wśród miejsc do zobaczenia na Szlaku Doliny Baryczy są aż cztery kompleksy Stawów Milickich, które zostały objęte ochroną rezerwatową. Krótko za Odolanowem szlak mija Kompleks Potasznia, a po 12 kilometrach dociera do Grabownicy, gdzie zaczyna się opisywany wcześniej Kompleks Stawno, najbardziej atrakcyjny w całej Dolinie Baryczy. Po 4 kilometrach jazdy z Sułowa docieramy do Kompleksu Ruda Sułowska, jednego z najstarszych w Dolinie Baryczy. (28)
Więcej: Szlak Doliny Baryczy, Dolny Śląsk

Wiślana Trasa Rowerowa - Małopolska
Budowa małopolskiego odcinka Wiślanej Trasy Rowerowej rozpoczęła realizację nowatorskiego w polskiej turystyce projektu Velo Małopolska, mającego na celu budowę setek kilometrów tras rowerowych wzdłuż rzek Małopolski. Drogi rowerowe położone na wałach przeciwpowodziowych Wisły mają długość ponad 150 kilometrów i biegną z Oświęcimia na wschodzie aż do niewielkiego Szczucina na zachodzie województwa małopolskiego. Kraków, który początkowo zanotował opóźnienie w realizacji Wiślanej Trasy Rowerowej na terenie miasta, sukcesywnie uzupełnia brakujące kilometry. Poza Małopolską podobnym zagospodarowaniem wiślanych brzegów może pochwalić się tylko Pomorskie.

W Krakowie, leżącym w połowie dystansu małopolskiego odcinka Wiślanej Trasy Rowerowej, warto zaplanować przynajmniej dwie noce, by móc poświęcić więcej czasu na zwiedzania miasta. Podobnie w Oświęcimiu - wycieczka Wiślaną Trasą Rowerową to doskonała okazja na zobaczenie hitlerowskiego obozu koncentracyjnego. Wśród pozostałych atrakcji na szlaku rowerowym nad Wisłą są także opactwo benedyktynów w Tyńcu, zamek w Niepołomicach i Zalipie - niewielka wieś słynna na całym świecie dzięki wymalowanym w kolorowe kwiaty domom, budynkom gospodarczym i przedmiotom codziennego użytku. Niestety, trasie brakuje wygodnego zakończenia - można skorzystać z zakończenia Velo Dunajec i wygodnie dotrzeć do Tarnowa. (28)
Więcej: Wiślana Trasa Rowerowa, Małopolska

Kaszubska Marszruta - Bory Tucholskie
Projekt tras rowerowych w Borach Tucholskich jest najstarszy w tym zestawieniu, a mimo to wciąż imponuje zrealizowaną ideą. W dodatku trzeba podkreślić, że autorem Kaszubskiej Marszruty nie jest żaden z samorządów wojewódzkich, które dysponują największymi możliwościami finansowymi, a niewielki powiat chojnicki przy udziale lokalnych partnerów. Nigdzie indziej w Polsce nie powstał podobny projekt, w żadnym innym miejscu nie można spędzić rowerowego weekendu korzystając z równie bezpiecznej sieci dróg rowerowych w naturalnej, leśnej scenerii. Po tragicznym huraganie z 2017 roku trasy Kaszubskiej Marszruty przeszły wymagane prace naprawcze.

Pobyt na trasach Kaszubskiej Marszruty można zorganizować zarówno w formie pobytu stacjonarnego z bazą w jednej z kilku miejscowości o rozwiniętej bazie noclegowej, jak i w formie wyprawowej, z codzienną zmianą miejsca noclegu. Do popularnych miejscowości na pętli Kaszubskiej Marszruty należą przede wszystkim Chojnice i Brusy, a także Charzykowy i Swornegacie. Warto pamiętać, że wewnątrz pętli szlaków leży Park Narodowy Bory Tucholskie z dopuszczonym ruchem rowerowym na wybranych drogach przecinających jego teren. Jak widać po zdjęciach, Kaszubska Marszruta to doskonała okolica na jesienne rowerowe aktywności. (27)
Więcej: Kaszubska Marszruta, Bory Tucholskie

Wiślana Trasa Rowerowa / EuroVelo 9 - Pomorskie
Odświeżyć wizerunek Wiślanej Trasy Rowerowej w Pomorskiem udało się dzięki włączeniu jej do przebiegu międzynarodowego szlaku rowerowego EuroVelo 9 łączącego Morze Bałtyckie z Adriatykiem. Dzięki środkom pozyskanym z Unii Europejskiej powstały nowe drogi rowerowe, miejsca postojowe, przewodniki. Inwestycje w nowe drogi rowerowe pojawiły się w wybranych okolicach, w pozostałych szlak nadal biegnie po istniejących drogach publicznych. Przeważnie, choć nie zawsze, są to drogi o naprawdę bardzo małym natężeniu ruchu. A zgodnie ze zmianami, jakie zaszły kilka lat temu w znakowaniu szlaków rowerowych w Polsce, przebieg szlaku w terenie wyznaczyły pomarańczowe, fluorescencyjne tabliczki z symbolami EuroVelo 9 i Wiślanej Trasy Rowerowej.

Długość trasy, którą pokonałem podczas tej wycieczki to ok. 300 kilometrów. Każdy zaawansowany turysta na pewno z przyjemnością sam opracuje sobie plan wycieczki, więc tylko tym początkującym podpowiadam, że miasta na trasie wyznaczają bardzo wygodne, przyjazne dystanse, które pozwolą część dnia spędzić na jeździe, a resztę na oglądaniu interesujących miejsc. I tak po kolei Gdańsk, Tczew, Nowe, Kwidzyn, okolice Tczewa i znowu Gdańsk wyznaczają etapy o długości odpowiednio 54, 66, 65, ok. 55 i ok. 60 kilometrów. Wszystkie z tych miast za wyjątkiem Nowego są świetnie skomunikowane koleją - na Wiślaną Trasę Rowerową łatwo dotrzeć pociągiem z dowolnego miejsca w Polsce. (26)
Więcej: Wiślana Trasa Rowerowa, Pomorskie

Stary Kolejowy Szlak - Pomorze Zachodnie
Stary Kolejowy Szlak to najdłuższy szlak rowerowy w Polsce, który wytyczono z wykorzystaniem dróg rowerowych wybudowanych na zlikwidowanych liniach kolejowych. Już w tej chwili szlak prowadzi po 65 kilometrach pokolejowych dróg rowerowych, a do końca 2025 roku powinno pojawić się kolejne 30 kilometrów - razem stanowić będą połowę całego dystansu z Wałcza do Kołobrzegu. Fragmentem Starego Kolejowego Szlaku jest lubiana droga rowerowa ze Złocieńca do Połczyna-Zdroju, prawdopodobnie najstarsza turystyczna droga rowerowa w Polsce. W mojej relacji piszę o jeździe rowerem nad Morze Bałtyckie, ponieważ Stary Kolejowy Szlak to doskonała trasa dojazdowa na wybrzeże, idealny wstęp do jazdy po EuroVelo 10.

Najwiekszą zaletą pokolejowych tras rowerowych są niewielkie nachylenia jej odcinków i przebieg przez zielone, naturalne obszary. Pasjonatów transportu kolejowego zainteresują na pewno również pozostałości dawnej infrastruktury kolejowej, do której na Starym Kolejowym Szlaku należy między innymi kilka niewielkich dworców. W jednym z nich urządzono gustowny pensjonat, reszta jest zamieszkana przez lokalnych mieszkańców. Stary Kolejowy Szlak to również dobry przykład organizacji turystyki rowerowej w regionie przez wykorzystanie już istniejącej, niewykorzystywanej infrastruktury - szlak rowerowy prowadzi nie tylko po nieczynnych torowiskach, ale również przez stare mosty i wiadukty kolejowe. (25)
Więcej: Stary Kolejowy Szlak, Pomorze Zachodnie
* * *
Jak tworzymy nasz ranking? Każdy szlak rowerowy oceniamy w siedmiu kategoriach, przyznając od 1 do 5 punktów w każdej z nich. Pod uwagę bierzemy: ilość infrastruktury rowerowej na trasie, atrakcje turystyczne, walory krajobrazowe, dostępność dojazdu pociągiem (na start, metę i kluczowe przystanki), bazę gastronomiczną i noclegową, jakość dostępnych materiałów informacyjnych oraz nasze osobiste wrażenia. Maksymalnie trasa może zdobyć 35 punktów.
Dodaj Twój komentarz